Specjalne koła i przekładnie zębate
Przekładnia zębata z kołami stożkowo-walcowymi
Szczególnym przypadkiem zastosowania korekcji jest walcowe koło o zmieniającym się w sposób ciągły wzdłuż jego szerokości przesunięciu zarysu zęba. Powstaje wówczas jak gdyby koło stożkowe o ujemnym przesunięciu zarysu zęba po lewej stronie od punktu M, zaś o dodatnim przesunięciu ząrysu zęba po prawej stronie tego punktu.
Punkt M jest punktem, w którym przesunięcie zarysu zęba (korekcja uzębienia) jest równe zeru. W tym przekroju więc występują zęby zerowe.
Wskutek tak pomyślanej korekcji powstaje w kole linia PP równoległa do tworzącej wierzchołkowej powierzchni (stożka) zębów i zawierająca z tworzącą walca podziałowego CC kąt y.
Jest rzeczą oczywistą, że ujemne przesunięcie zarysu jest ograniczone przez konieczność uniknięcia podcięcia zęba u podstawy, zaś dodatnie w celu uniknięcia zaostrzenia zęba.
Na rysunku przedstawiono trzy różne rozwiązania uzębienia kół stożkowo-walcowych. Przypadek przedstawiony na rysunku może znaleźć zastosowanie, gdy liczba zębów w kole jest dostatecznie duża. Pozostałe dwa przypadki mają zastosowanie, gdy liczba zębów w kole jest równa lub nieco mniejsza od granicznej.
Szczególnym przypadkiem zastosowania korekcji jest walcowe koło o zmieniającym się w sposób ciągły wzdłuż jego szerokości przesunięciu zarysu zęba. Powstaje wówczas jak gdyby koło stożkowe o ujemnym przesunięciu zarysu zęba po lewej stronie od punktu M, zaś o dodatnim przesunięciu ząrysu zęba po prawej stronie tego punktu.
Punkt M jest punktem, w którym przesunięcie zarysu zęba (korekcja uzębienia) jest równe zeru. W tym przekroju więc występują zęby zerowe.
Wskutek tak pomyślanej korekcji powstaje w kole linia PP równoległa do tworzącej wierzchołkowej powierzchni (stożka) zębów i zawierająca z tworzącą walca podziałowego CC kąt y.
Jest rzeczą oczywistą, że ujemne przesunięcie zarysu jest ograniczone przez konieczność uniknięcia podcięcia zęba u podstawy, zaś dodatnie w celu uniknięcia zaostrzenia zęba.
Na rysunku przedstawiono trzy różne rozwiązania uzębienia kół stożkowo-walcowych. Przypadek przedstawiony na rysunku może znaleźć zastosowanie, gdy liczba zębów w kole jest dostatecznie duża. Pozostałe dwa przypadki mają zastosowanie, gdy liczba zębów w kole jest równa lub nieco mniejsza od granicznej.
Tego rodzaju uzębienie można uzyskać np. za pomocą frezowania obwiedniowego przez wgłębianie coraz większe freza w miarę przesuwania się jego wzdłuż osi obrabianego koła.
Uzębienie takie ma np. nóż Fellowsa, w którym w opisany wyżej sposób można obrabiać zęby pod szlifowanie.
Dwa koła o korekcjach przeciwnie skierowanych i osiach równoległych mogą ze sobą współpracować jako przekładnia motovario walcowa czołowa o korekcji zazębienia P-0. Zazębienie odbywa się tu zupełnie tak samo jak w przekładni walcowej. Styk między zębami jest liniowy, a więc podobnie jak w normalnej przekładni walcowej.